logo
image

Places to Go

Լավագույն հնագիտական վայրերը

Լավագույն

Ոմանք Հայաստաը անվանում են Թանգարան բաց երկնքի տակ։

Հայաստանը չափերով փոքր, բայց հնագիտական հուշարձաններով հարուստ երկիր է, որոնք նոր լույս են սփռում մեր պատմության և մշակույթի վրա։ Ստորև ներկայացված են Հայաստանում այցելության արժանի հնագիտական ամենատպավորիչ վայրերը։

Լավագույն հնագիտական վայրերը

1.

Արենի

2.

Շենգավիթ

3.

Դաշտադեմ

4.

Ագարակ

5.

Զորաց քարեր

6.

Էրեբունի

7.

Քարաշամբ

01

Areni

Գիտե՞ք արդյոք, որ Հայաստանը գինեգործության բնօրրանն է։ Այցելե՛ք Արենիի հնագիտական կենտրոնը՝ տեսնելու աշխարհի ամենահին գինու մառանը։ Վայոց ձորի մարզում գտնվող Արենիի քարանձավը հայտնի է գինեգործության կարևոր հայտնագործություններով։ Սակայն այն ունի մարդկային գործունեության բազմաթիվ շերտեր, ինչը վկայում է, որ քարանձավը շարունակաբար բնակեցված է եղել։ Հնագիտական պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել են մոտ 6100 տարվա հնություն ունեցող գինու մառան, գինի քամելու հարթակ, կարասներ, խաղողի կորիզներ, 5500 տարվա կաշվե կոշիկ, դամբարան և այլ գտածոներ։

Լավ լուրն այն է, որ կարող եք այցելել քարանձավը, անցնել պեղումների արդյունքում բացված սրահներով և հիանալ այդ եզակի ու անգնահատելի գտածոներով։

02

Շենգավիթ

Եթե հետաքրքրված եք հին քաղաքակրթություններով կամ պարզապես հնագիտության սիրահար եք, Շենգավիթ հնավայրը ձեզ հաստատ կհիացնի։ Այն գտնվում է հենց Երևանում և հեշտությամբ հասանելի է քաղաքի կենտրոնից։ Տարածքի կողքին կա փոքրիկ թանգարան, որտեղ կարող եք տեսնել հնագիտական գտածոների նմուշներ։ Շենգավիթի հիմնական պեղումները իրականացվել են 20-րդ դարի կեսերին՝ բացահայտելով բազմաթիվ փաստեր Կուր-Արաքսյան կամ Շենգավիթյան մշակույթի մասին։

Այստեղ կհամոզվեք, թե որքան խոհեմությամբ էին հին մարդիկ ընտրում իրենց բնակության տեղանքը։

03

Դաշտադեմ

Արագածոտնի մարզում գտնվող Դաշտադեմը հայտնի է իր միջնադարյան Ամրոց-համալիրով, սակայն դրանով չի սահմանափակվում։ Հնագիտական պեղումների արդյունքում բացահայտվել են Դաշտադեմի ամրոցի մի քանի շերտեր, որոնք լույս են սփռում 12–14-րդ, 15–18-րդ և 19–20-րդ դարերի պատմական ու մշակութային բազմաթիվ դեռևս չլուսաբանված հարցերի վրա։ Հնագիտական հայտնագործությունները հարստացրել են հայկական ժառանգությունը արվեստի, ճարտարապետության և պատմության տեսանկյունից։

Ի տարբերություն աշխարհի շատ հնավայրերի, Դաշտադեմ կարող եք այցելել և ազատորեն շրջել՝ ուսումնասիրելով տարածքը որքան ցանկանաք։

04

Ագարակ

Ագարակի հնավայրը վաղ բրոնզի դարի բնակավայրերի ամենավառ օրինակներից մեկն է և գտնվում է Երևանից ընդամենը մեկ ժամվա մեքենայի ճանապարհի վրա։ Այն ձգվում է Արագածոտնի մարզի Ամբերդ գետի ափերով։ Վերջին պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել են արժեքավոր գտածոներ՝ կերամիկական բեկորներ, արձանիկներ, ուրարտական դամբարաններ, զոհաբերության վայրեր և շուրջ 200 հեկտար տարածք զբաղեցնող ծիսական լանդշաֆտ։

Նախնական պեղումների արդյունքներով՝ այս տարածքը բնակեցված է եղել մ.թ.ա. երրորդ հազարամյակից մինչև Ուրարտական ժամանակաշրջանը։ Եթե հնագետ եք կամ պարզապես պատմության սիրահար, վստահ եղեք՝ Ագարակի հնավայր այցելելով ձեր ուղևորությունը Հայաստան կհարստացնեք ևս մեկ անմոռանալի հիշողությամբ։

05

Զորաց քարեր

Գորիս ուղևորվելիս, Սյունիքի մարզում կանգ առե՛ք Զորաց քարեր հնավայրում և վայելեք շրջակա բնության հրաշալի տեսարանները։ Զորաց քարերի մասին տարբեր վարկածներ կան․ ոմանք կարծում են, թե այն հին աստղադիտարան է եղել, հայկական Սթոունհենջ կամ մեծ դամբարանային համալիր։ Վերջին տարիներին այստեղ շարունակվել են հնագիտական պեղումները, որոնք խոստանում են նոր բացահայտումներ ամբողջ տարածքում։

Պեղումներն ապացուցում են, որ Զորաց քարերն իրականում դամբարանադաշտ է եղել, որի գլխավոր դամբարանը գտնվում է կրոմլեխի՝ մեգալիթյան օղակի կենտրոնական հատվածում։

06

Էրեբունի

Երևանի վարչական սահմաններում գտնվող Էրեբունին օտարերկրյա այցելուների համար ամենահայտնի հնավայրերից մեկն է։ Այցելե՛ք Էրեբունու պատմահնագիտական արգելոցը՝ Ուրարտական պետության մասին տեղեկություններ ստանալու և նրա մշակութային ու ճարտարապետական դրսևորումները ժամանակակից Հայաստանի տարածքում տեսնելու համար։

Այստեղ կարող եք շրջել, ուսումնասիրել բերդը և այցելել հարակից թանգարան, որտեղ ցուցադրված են պեղումների ընթացքում հայտնաբերված արժեքավոր գտածոները։

07

Քարաշամբ

Չնայած Հայաստանում կան բազմաթիվ յուրահատուկ հնավայրեր, Քարաշամբը մեր ցուցակի առաջին տեղում է։ Կոտայքի մարզում գտնվող Քարաշամբը բրոնզեդարյան առանձնահատուկ հուշարձան է՝ կենդանիների և մարդկանց դամբարաններով։ Այս հուշարձանը բացառիկ է իր ծավալով․ դամբարանադաշտում կա ավելի քան 700 դամբարան, որոնք թվագրվում են մ.թ.ա. 20–7-րդ դարերով։

Վայելե՛ք այս հյուրընկալ բնության գրկում տեղակայված տարածքի տեսարանները և ուսումնասիրե՛ք հնավայրը, որն այսօր էլ հնագետների և մարդաբանների համար բազմաթիվ գաղտնիքներ է պահպանում։